Kobiety w ciąży posiadają specjalne przywileje przewidziane w systemie socjalnym, zdrowotnym oraz w prawie pracy. Są one zawarte zarówno w prawie polskim, jak i europejskim. W poniższym artykule przybliżymy wszystkie najistotniejsze sprawy obejmujące to zagadnienie.

Prawa kobiet w pracy

Prawa kobiet w ciąży są zawarte w Ustawie Kodeks Pracy z dnia 26.06.1976 r. Przedstawione tam prawa dotyczą kobiet ciężarnych, które są zatrudnione na podstawie umowy o pracę. Natomiast kobiety, które są zatrudnione na podstawie umowy zlecenie czy umowy o dzieło muszą samodzielnie wynegocjować swoje przywileje z pracodawcą. Aby jednak dane prawa zostały nadane, ciąża musi zostać potwierdzona na zaświadczeniu lekarskim.

Jeśli kobieta posiada takie zaświadczenie, może zgodnie z prawem ubiegać się o zatrudnienie w ciągu dnia, jeśli pracuje w firmie gdzie praca jest kilkuzmianowa. W artykule 178 Kodeksu Pracy (przeczytaj więcej na ten temat: https://smadwokaci.pl/obszary-praktyki/prawo-pracy/) zakazano zatrudniać kobiety ciężarne do pracy w godzinach nocnych. W przypadku, gdy pracownica wcześniej wykonywała taką pracę, pracodawca jest zmuszony zmienić grafik tak, aby zapewnić ciężarnej dzienne godziny pracy. Brak takiej możliwości czasami powoduje konieczność zmiany stanowiska kobiety, która często jest związana z obniżeniem pensji. W takim przypadku wypłaca się jej dodatek wyrównawczy. Jeśli nie jest możliwe, aby spełnić te warunki – kobietę można zwolnić od świadczenia pracy, jednak zachowując jej pensję.

Kobieta ciężarna może być do dyspozycji pracodawcy przez 8 godzin dziennie. Zakazane jest zatrudnianie jej w wymiarze nadliczbowym. Uzgodnienia między pracodawcą, a pracownicą nie obowiązują od momentu okazania dokumentu potwierdzającego ciążę. Ponadto na każdą godzinę pracy, kobiety w ciąży mogą przebywać przed komputerem tylko 50 min.

Zwolnienie z pracy

Jeśli kobieta w ciąży jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę, zwolnienie jej jest niemożliwe. Obowiązuje to umowy o pracę na czas nieokreślony, określony i zawartą na czas próbny. Gdy jednak pracownica jest zatrudniona na umowie o pracę na okresie próbnym, lecz nie przepracowała miesiąca – pracodawca może rozwiązać umowę. Także wypowiedzenie może złożyć sama kobieta podczas trwania ciąży. W przypadku, gdy umowa o pracę na czas określony kończy się po ukończeniu 3 miesiąca ciąży – umowa zostaje przedłużona do dnia porodu, a po nim wygasa.

Nieprzestrzeganie praw kobiet

Czasami zdarza się, że pracodawca nie przestrzega praw ciężarnych kobiet. Zwolniona kobieta w ciąży może odwołać się do sądu pracy. Za niesłuszne zwolnienie ma prawo zażądać od pracodawcy przywrócenia jej na stanowisko lub zadośćuczynienia. Po takim toku wydarzeń, gdy kobieta wróci na stanowisko powinna otrzymać wynagrodzenia za czas, w którym została bezrobotna. Pracodawcy za bezprawne działanie grozi poniesienie odpowiedzialności na zasadach ogólnych oraz grzywna do 5 000 zł.

Inne uprawnienia kobiet w ciąży

Aby skorzystać z opieki medycznej, kobieta w ciąży czy podczas porodu i połogu nie musi być ubezpieczona. Obsługiwane są one poza kolejnością. to znaczy, że ze skierowaniem do specjalisty należy przyjąć je do 7 dni roboczych. W przypadku występowania u ciężarnej depresji, może ona bez skierowania zgłosić się do wybranej poradni zdrowia psychicznego. Natomiast jeśli masa noworodka będzie niska albo będzie posiadała wady wrodzone – kobieta musi zostać otoczona opieką psychologiczną.

Poza tym, ma ona prawo korzystać z darmowej pomocy prawnej, która dotyczy prawa pracy i praw rodzicielskich.